Hoe ondersteun je als leidinggevende, werkgever of HR een werknemer bij re-integratie na burn-out, op een duurzame en gezonde manier.
De meeste dagen sta ik letterlijk met mijn voeten in de klei, naast mensen die om wat voor reden dan ook burn-out zijn geraakt. Na het eerste herstel, gaat zo iemand vaak weer re-integreren. Ik help daar ook bij: hoe keert de coachee zo duurzaam en gezond mogelijk terug op de werkvloer? Afspraken met leidinggevenden, collega’s, uwv en bedrijfsarts bespreken we uitvoerig. Dit is allemaal onderdeel van het herstel. In veel gevallen verloopt zo’n re-integratie proces redelijk soepel, maar soms schrik ik me letterlijk kapot over hoe moeizaam dit lijkt te gaan. Werkgevers die geen enkel begrip tonen, leidinggevenden die de (nieuwe) grenzen van hun medewerkers niet respecteren, giftige culturen op afdelingen en veel te starre re-integratieplannen die gedoemd zijn te mislukken. Dit is treurig, want voor zo’n werknemer staat dit het herstel, de re-integratie en dus de gehele (mentale) gezondheid in de weg. Voor de betreffende werkgever, de leidinggevende, het team en het gehele bedrijf is dit om veel verschillende redenen ook geen wenselijke situatie. Langdurig verzuim kost veel geld, levert werkdruk op voor het team en doet het klimaat van het bedrijf geen goeds. En niet onbelangrijk: het begeleiden bij het terugkeren kost jou, als werkgever of leidinggevende ook veel tijd, energie en zorgen!
In dit artikel beschrijf ik een aantal punten die mijn inziens onmisbaar zijn in de ondersteuning bij re-integratie na burn-out.
Leer over burn-out.
Begrip begint bij kennis. De kans is best aanwezig dat je wel eens wat gehoord en gelezen hebt over burn-out, maar dat je eigenlijk niet precies weet wat het inhoudt. Het is bijna onmogelijk om begrip te hebben voor een werknemer met burn-out (of andere problemen die met mentale gezondheid te maken heeft) als je geen idee hebt wat een burn-out inhoudt. Er zijn best wat vooroordelen, onwaarheden en taboes die rond het thema burn-out hangen. Als je meer weet over burn-out, kun je meer begrip tonen aan de werknemer en zo help je de werknemer al enorm.
Luister naar de werknemer
De werknemer is zich waarschijnlijk kapot geschrokken van de burn-out en zit in een diep dal. Hij/zij zal het gevoel hebben te zijn gefaald en de eigenwaarde is vooral in het begin erg wankel. Laat weten dat je er voor haar/hem bent, en dat je bereid bent om te luisteren. In het begin is dit het enige dat je kunt doen. Niet onbelangrijk: zet je HR-/baas-/manager- pet even af en benader hem/haar op een menselijke manier.
Er is een kans dat jouw werknemer, helemaal niet met jou wil spreken. Wellicht is jullie relatie op dit moment niet veilig voor de werknemer. Respecteer dit en zoek samen naar een oplossing. Er zal op dit moment (nog) geen ruimte zijn om aan deze relatie te werken, dit is voor later. Ik weet dat dit hard kan zijn, maar geef de werknemer die ruimte.
Bied de werknemer hulp, maar push niet
Geef aan dat de werknemer bij je terecht kan, maar zorg ervoor dat dit -vooral in het begin- niet verplicht is. Sommige werknemers vinden het prettig om geregeld op het werk te komen, anderen zijn hier niet toe in staat de eerste tijd. Zijn/haar tempo moet leidend zijn.
Respecteer de (nieuwe) grenzen van de werknemer
En: help de werknemer zijn/haar eigen grenzen ook niet steeds te overtreden.
Zegt de werknemer nee, dan is dat ook nee. Leg, zeker in het begin, niet te veel druk op hem of haar. Is de afspraak dat de werknemer 2 uurtjes komt werken, dan is hij/zij vrij om stip na die twee uurtjes werken op te staan en weg te gaan. Is het nodig om eerder weg te gaan? Laat hem/haar gaan. Realiseer je dat dit voor de werknemer heel moeilijk is. Voor hem of haar is het ook heel onnatuurlijk om het werk niet af te maken of om op een gezette tijd weg te gaan. De begin periode van re-integreren is vooral veel oefenen in (nieuwe) grenzen aanvoelen en bewaken. Ook voor de medewerker met burn-out, is dit nieuw.
Het is ook belangrijk om je te realiseren dat een werknemer misschien ‘maar’ twee uurtjes aanwezig is, maar dat dit een enorme impact kan hebben. De werknemer zit soms al maanden thuis, re-integreren is veel meer dan twee uurtjes aanwezig zijn: het is spannend om collega’s weer te zien, de heen en terugreis kosten tijd en energie en ergens op tijd aanwezig zijn kan stressvol zijn. Allemaal factoren waar je normaal gesproken misschien niet bij stilstaat, maar voor een re-integrerende werknemer met burn-out heel belangrijk zijn.
Geef de werknemer alle ruimte om te herstellen en te re-integreren op een manier die goed voelt voor hem of haar
De ene werknemer is de andere niet. De ene burn-out is de andere niet. De ene (thuis) situatie is de andere niet. Herstellen en re-integreren bij burn-out gaan niet volgens een ‘one-size-fits-all’ plan. Hou daar rekening mee, geef die ruimte en neem zelf ook de ruimte om niet te star in het re-integratie proces te zitten.
Hou er rekening mee dat de ene werknemer het prettig vindt om in uren op te bouwen, terwijl de ander het fijn vindt om eerst in verantwoordelijkheden op te bouwen.
Maak (samen) een plan, maar laat ruimte om hiervan af te wijken
Perspectief scheppen is voor alle betrokkenen fijn. Wanneer de werknemer klaar is om te gaan re-integreren, dan kan het fijn zijn om samen een plan te maken voor de nabije toekomst. Doe dit samen. Mijn advies is altijd om veel tijd en ruimte te nemen. Liever iets ’te langzaam’ re-integreren na burn-out, dan te snel, waardoor de werknemer zich weer ziek moet melden of een stapje terug moet doen. Een stapje terug doen voelt vaak als falen en kan hard aankomen. Waardoor herstel en re-integratie na burn-out vaak vertraagd en dat is zonde.
Evalueer, praat en luister.
Blijf met elkaar in gesprek, blijf luisteren en respecteren. Onderzoek samen naar wat er goed gaat en wat nog niet. Waar kun je schakelen of bij sleutelen? Wees creatief en durf buiten de box te denken. Wees zelf ook open en geef het vooral aan als je denkt dat de werknemer met burn-out zelf te snel wil. Dit laatste gebeurt vaker dan je misschien denkt.
Durf in de spiegel te kijken.
De werkvloer, het team, jij als werkgever/leidinggevende, de bedrijfscultuur, (en nog 100 andere zaken): alles kan een factor zijn geweest in het ontstaan van de burn-out. Lees hier over mogelijke oorzaken van burn-out. Valt een medewerker uit, durf dan in de spiegel te kijken. Durf je kwetsbaar op te stellen en te vragen: ‘wat had ik of wat hadden wij anders kunnen doen?’ ‘Wat moet hier veranderen?’
Een veilige werkplek is ontzettend belangrijk. Een onveilige werkplek zorgt, helaas, meer dan eens voor langdurig ziekteverzuim. Is de cultuur of de sfeer in een team, afdeling of zelfs het hele bedrijf verziekt, giftig? Dan is er echt werk aan de winkel. Het is bijna onmogelijk om op een duurzame en gezonde manier terug te keren op zo’n giftige werkplek. Vraag de werknemer met burn-out eventueel om advies hierbij of betrek hem/haar hierbij, maar maak hem/haar niet verantwoordelijk voor de oplossing of het implementeren van verandering. Re-integreren kost energie genoeg.
Tot slot:
Ik hoop dat ik je met dit artikel heb kunnen inspireren om aan de slag te gaan. Ik hoop ook dat je niet een kant en klaar plannetje had verwacht, want helaas: re-integreren na burn-out is een grillig en lastig proces, waar je als leidinggevende/werkgever/HR echt het verschil kunt maken.
Heb je na het lezen van dit artikel interesse om hier meer over te leren en meer de diepte in te gaan? Binnenkort geef ik een online training waarbij ik je ga helpen om betere hulp te bieden bij re-integreren, zodat je je sterker voelt in je begeleiding en de medewerker snel, maar vooral duurzaam kan re-integreren na burn-out. Stuur me een bericht via het contact formulier als je hierbij wilt zijn. Je komt dan op de wachtlijst en je ontvangt binnenkort meer informatie.
Deel dit artikel vooral met je collega’s en anderen die hier bij gebaat zijn!
Meer leren?
Ik, Goudje Haadsma, heb een online training ontwikkeld voor jou als leidinggevende, werkgever of HR professional. Als burn-out coach, zie ik helaas dat er nog veel mis gaat in het re-integratie proces. De medewerker is weer klaar om de eerste stappen op de werkvloer te zetten, heeft veel geleerd over zichzelf, diens grenzen en de oorzaken van de burn-out. Als zij/hij dan terugkeert op een werkvloer waar (onbedoeld) toch veel misgaat in communicatie of verwachtingen, dan kan dit veel schade toebrengen. De training die ik ontwikkelde is voor de leidinggevende die het wel graag goed wil doen. Voor het bedrijf, de medewerker en voor zichzelf. Want één burn-out heeft ongelooflijk veel impact op de gehele structuur.
Wil je meer weten over deze praktische, laagdrempelige, online training? Klik dan hier! Als je vragen hebt, neem dan gerust contact met ons op